Της Εύης Βουλγαράκη-Πισίνα*
Η αυθεντικότητα είναι προϋπόθεση κάθε αληθινής συνάντησης. Τούτο αφορά κάθε διαπροσωπική συνάντηση αλλά και κάθε πολιτική συνάντηση συλλογικών υποκειμένων. Οι φιλίες της παιδικής ηλικίας, κι ας έχουν χαράξει τη ζωή μας ανεξίτηλα, φθίνουν και χάνονται. Οι έρωτες της εφηβικής ηλικίας, παιχνίδι στον χώρο του μαγικού, σπανίως έχουν διάρκεια, παρά τη μαξιμαλιστική προθετικότητα των ερωτευμένων. Το αδιαμόρφωτο της προσωπικότητας, το ρευστό και θολό τοπίο της ανθρώπινης τοπιογραφίας διαψεύδουν συχνά τις προσδοκίες.
Κάτι ανάλογο ισχύει και στη συνάντηση κοινωνικών και πολιτικών χώρων, θρησκειών και ιδεολογιών. Και ο νους μας τρέχει στη συνάντηση χριστιανών και αριστερών, την οποία καλλιεργούν και ενθαρρύνουν όχι μόνο οι άνθρωποι που συνδυάζουν άρρηκτα δεμένες στο πρόσωπό τους και τις δύο ταυτότητες, αλλά και όσοι βλέπουν στον άλλο δυνατότητες μιας δυναμικής συνάντησης, μιας γόνιμης ζεύξης, μιας ευκαιρίας αυτοκριτικής και συμπλήρωσης του εαυτού.
Οι επιτακτικές ανάγκες για συμμαχίες υγιών δυνάμεων στο κοινωνικό πεδίο, σε συνδυασμό με την τραγική κοινωνική πραγματικότητα και τα δεινά ενός βασανισμένου λαού, ενισχύουν την επιθυμία, την οχυρώνουν με την ανάγκη, που παίρνει χαρακτήρα εκρηκτικό και επείγοντα. Προϋπόθεση για τη γονιμοποιό αυτή συνάντηση είναι η αυθεντικότητα της ιδίας ταυτότητας, είτε στην Αριστερά είτε στην πίστη.
Ιδιωτικές ταυτότητες φιλοσοφικού τύπου, οι οποίες ερανίζονται στοιχεία από την πίστη με τρόπο εκλεκτικό, δεν πληρούν την προϋπόθεση της αυθεντικότητας. Διότι συνήθως έλκονται από πολιτισμικά και δευτερογενή στοιχεία, σε μια νοσταλγική δίψα για ένα εξιδανικευμένο, παραδείσιο παρελθόν… Αυτό όχι μόνο συνιστά παρανάγνωση της ιστορίας, αλλά και απώλεια προοπτικής. Οι οιονεί «πρωτότυπες» αυτές συνθέσεις διασφαλίζουν ενίοτε ατομική αναγνώριση στους εμπνευστές τους, αλλά δεν εντάσσονται στην κοινωνική δυναμική μιας λατρεύουσας κοινότητας, γιατί και δεν το επιδιώκουν.
Μια φερώνυμη «αριστερή» ταυτότητα εξάλλου, που εκλαμβάνει την αριστεροφροσύνη ως μια αόριστη «πρόοδο», ένα είδος life style, ένα επίκτητο εξάρτημα τού είναι, επίσης δεν πληροί την προϋπόθεση της αυθεντικότητας. Τι είναι πίστη ορίζεται στην παράδοση της Εκκλησίας συγκεκριμένα. Η Εκκλησία δεν είναι μια νομενκλατούρα, είτε των δεσποτάδων είτε των διανοουμένων εκείνων που, ακριβώς για να την αξιοποιήσουν σε μια φιλοσοφικοϊδεολογική σύνθεση, αλλοιώνουν τον χαρακτήρα της ως ζώσας κοινότητας, ως σώματος Χριστού. Τι είναι Αριστερά είναι ένα πιο σύνθετο ζήτημα, ανοιχτό σε περισσότερες απαντήσεις. Εντούτοις, όπως λέει ο Νικόλας Σεβαστάκης, η Αριστερά «προσγειώνεται στο έδαφος της κοινωνικοοικονομικής πραγματικότητας και των αντιθέσεών της». Και ο Περικλής Κοροβέσης επισημαίνει ότι «όπως όλες οι λέξεις, έτσι και η λέξη “Αριστερά” δεν έχει νόημα, αλλά ερμηνεία. […] Πολλά πράγματα φαίνονται Αριστερά, αλλά δεν είναι».
Κι ενώ διεθνώς ο καπιταλισμός αλλάζει και οι προβληματισμοί δίνουν και παίρνουν για το τι είναι Αριστερά σήμερα, ένα στοιχείο συνάντησης χριστιανών και Αριστεράς είναι δεδομένο και συνδέεται με την 11η θέση του Μαρξ για τον Φόιερμπαχ. Οπως «το νόημα της φιλοσοφίας δεν είναι να ερμηνεύσει, αλλά να αλλάξει τον κόσμο», έτσι και η χριστιανική πίστη ήταν εξαρχής μια δύναμη μεταμορφωτική. Παρά την κατηγορία ότι το όραμα της Βασιλείας του Θεού μεταθέτει το ζητούμενο σε μια μεταφυσική σφαίρα, ενώ διδάσκεται στωικότητα στο παρόν, το πράγμα δεν είναι ακριβώς έτσι. Γιατί μια τέτοια μετάθεση που θα λειτουργούσε ως όπιο δεν είναι αυθεντική έκφραση της πίστης. Κατά τον ίδιο τρόπο, μια ενδοκοσμική μετάθεση στο απώτατο μέλλον της ιδέας της επανάστασης, ενώ κανείς αρκείται απλώς σε επαναστατική προγύμναση στο παρόν, παρομοίως οπιούχα, δεν είναι αυθεντική έκφραση της Αριστεράς.
Οι πιστοί θέλουμε να προγευτούμε τώρα τη Βασιλεία του Θεού, να ζήσουμε τώρα σε μια πραγματικότητα που εξεικονίζει τα έσχατα. Καθημερινά προσευχόμαστε «ελθέτω η βασιλεία Σου ως εν ουρανώ και επί της γης». Και οι αριστεροί θέλουμε να παρεμποδίσουμε την αδικία και την εκμετάλλευση, την αλλοτρίωση και την ισοπέδωση του ανθρώπινου προσώπου, να στηρίξουμε τη δικαιοσύνη στο τώρα. Για την επίτευξη του στόχου, οι χριστιανοί έχουμε πολλά να κερδίσουμε από την αγωνιστική εμπειρία της Αριστεράς και οι αριστεροί από τη σταυραναστάσιμη εμπειρία της Εκκλησίας.
Η πίστη στην Ανάσταση μπορεί να εμπνεύσει την ακλόνητη πίστη στις δυνατότητές μας και να κατανικήσει την όποια ηττοπάθεια. Ιδίως εκείνη που γεννά στις μέρες μας το γεγονός ότι έχουμε να αντιπαλέψουμε τις δυνάμεις του κεφαλαίου, που έχουν παντού επικυριαρχήσει και μοιάζουν, όσο κοιτάμε από μακριά, να ελέγχουν τον κόσμο. Η ετοιμότητα να βαδίσει κανείς στον δρόμο του Γολγοθά, η ετοιμότητα για θυσία, ένα ήθος αγωνιστικής αυταπάρνησης είναι αναγκαία όσο ποτέ. Αλλιώς δεν μιλάμε για Αριστερά, μιλάμε απλώς για λαμογιά. Ούτε για χριστιανική πίστη μιλάμε, αλλά για μια ξενέρωτη αλλοτριωμένη αστική ιδεολογία.
Με τον Χριστό στον Σταυρό, δεν μπορούν οι χριστιανοί να σκέφτονται μην και σκίσουν το καλσόν. Με την κατάσταση του λαού μας σε αυτό το χάλι δεν μπορούν οι αριστεροί να φοβούνται μην και σπάσουν αυγά. Αυτό που θα μας ενώσει είναι η ρήση του Αγίου Σιλουανού του Αθωνίτη: «Κράτα τον νου σου στον Αδη και μην απελπίζεσαι». Ηδη σήμερα οι Αθωνίτες, η Κοινότητα του Αγίου Ορους, συντάχθηκαν πλήρως στις Σκουριές με τον αγώνα των κατοίκων για ζωή. Γιατί η αυθεντικότητα της συνάντησης κρίνεται κυρίως στην πράξη.
…………………………………………………………
*Δρ Θεολογίας, εκπαιδευτικός, συγγραφέας
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου